Какти - уникаль һәм мавыктыргыч үсемлекләр, алар Earthирнең иң каты һәм коры шартларында яшәр өчен үсеш алган.Бу чиста үсемлекләр корылык шартларына каршы торырлык искиткеч сәләткә ия, аларны иконик та, сокландыргыч та итә.Бу мәкаләдә без кактуслар дөньясын өйрәнербез һәм ни өчен алар сусаудан үлмиләр.
Кактусның иң аермалы үзенчәлекләренең берсе - аларның сукулент сабаклары.Фотосинтез өчен яфракларына таянган күпчелек үсемлекләрдән аермалы буларак, кактуслар калын һәм итле сабакларында су саклау өчен үсеш алган.Бу сабаклар сусаклагычлар ролен үти, кактусларга яңгыр яки югары дым вакытында күп күләмдә су сакларга мөмкинлек бирә.Бу урнаштырылган су саклау системасы кактусларга озак корылык кичерергә мөмкинлек бирә, чөнки алар су аз булганда бу запасларга керә ала.
Моннан тыш, кактуслар су югалтуын киметү өчен яфракларын җайлаштырдылар.Күпчелек үсемлекләрдә булган киң һәм яфраклы структуралардан аермалы буларак, кактуслар умыртка дип аталган үзгәртелгән яфраклар үстерделәр.Бу умыртка сөяге берничә максатка хезмәт итә, аларның берсе транспирирация аша су югалтуын киметә.Атмосферада азрак һәм кечерәк өслек мәйданнары булганда, кактилар чикләнгән су саклый ала.
Какти су саклауның искиткеч мөмкинлекләренә өстәп, коры шартларда яшәр өчен уникаль физиологик һәм анатомик адаптацияләр уйлап тапты.Мәсәлән, кактусларда CAM (Crassulacean Acid Metabolism) дип аталган махсус тукымалар бар, бу аларга төнлә фотосинтез ясарга мөмкинлек бирә, температура салкынрак булганда һәм парлану аркасында су югалу куркынычы түбән булганда.Бу төнге фотосинтез кактусларга көндез су сакларга булыша, кояш кояш аларның су белән тәэмин ителешен тиз арада юкка чыгарырга мөмкин.
Моннан тыш, кактусларның тайыз һәм киң таралган тамыр системасы бар, бу аларга туфрактан булган дымны тиз сеңдерергә мөмкинлек бирә.Бу тайыз тамырлар тирән түгел, горизонталь таралалар, бу үсемлекләргә зуррак өслектән су алырга мөмкинлек бирә.Бу адаптация кактусларга хәтта иң кечкенә яңгырдан яки чыктан файдаланырга мөмкинлек бирә, аларның су алу нәтиҗәсен максимальләштерә.
Кызык, кактуслар шулай ук крассулас кислотасы метаболизмы дип аталган процесс аша гомуми су югалтуын киметү осталары.Какти кебек CAM үсемлекләре углекислый газны алу өчен төнлә стоматаларын ачалар, көннең иң эссе вакытында су югалтуын киметәләр.
Ахырда, кактуслар бик күп адаптацияләр уйлап таптылар, бу аларга коры шартларда үсәргә һәм сусаудан үләргә мөмкинлек бирә.Аларның суган сабаклары су запасларын саклыйлар, үзгәртелгән яфраклары су югалтуын киметәләр, CAM фотосинтезы төнге углерод газын тотарга мөмкинлек бирә, һәм аларның төп тамырлары су сеңдерүне максимальләштерә.Бу искиткеч адаптацияләр кактусның ныклыгын һәм исән калу инстинктларын күрсәтәләр, аларны корылыкка чыдамлыкның чын чемпионнары итәләр.Киләсе тапкыр чүлдә кактусны очраткач, кунакчыл булмаган шартларда чыдам булырга һәм чәчәк атарга мөмкинлек биргән гадәттән тыш адаптацияләрне бәяләгез.
Пост вакыты: 31-2023 август